Την «κρητική δίαιτα ή «κρητική διατροφή» αποτελούν οι διατροφικές συνήθειες που απέκτησαν οι Κρητικοί διαμέσου των αιώνων, που ως λαός χαρακτηρίζονταν λιτοδίαιτος, κατατρεγμένος, επαναστάτης, τις περισσότερες φορές φτωχός και υπόδουλος. Οι κρητικές διατροφικές συνήθειες βασίζονται σε ότι παράγει η Κρητική γη. Άγρια χόρτα, βότανα, φρούτα, λαχανικά καθώς και στα παράγωγα της κτηνοτροφίας όπως τα τυροκομικά προϊόντα και το κρέας, μαγειρεμένα με κρητικό ελαιόλαδο. Η πολυδιάσταση της Κρητικής Διατροφής, συνθέτεται εκτός από τα τοπικά αγροτικά προϊόντα, και από το κλίμα, το έδαφος το αγροτικό τοπίο, από τις μέθοδους παραγωγής, τον πολιτισμό, την παράδοση, τα ήθη και έθιμα μας.
Το Κρητικό Διατροφικό Πρότυπο αποτέλεσε την γεννεσιουργό αιτία του όρου «Μεσογειακή Διατροφή» ο οποίος δημιουργήθικε από επιστήμονες διατροφολόγους την δεκαετία του ’80, προσπαθόντας να περιγράψουν κοινά χαρακτηριστικά, που κυριαρχούσαν στις διατροφικές συνήθειες των λαών της Μεσογείου και στα οποία θα μπορούσαν να αποδοθούν τα χαρακτηριστικά μιας «υγιεινής διατροφής». Οι επιστήμονες, προσπαθώντας να εξάγουν αποτελέσματα από τις ερευνες της εποχής συσχετίζοντας την διατροφή με την υγεία, διαπίστωσαν την υπεροχή της Κρητικής Διατροφής, η οποία έχει κάποια κοινά στοιχεία με άλλες, των Μεσογειακών χωρών. (κυρίως την χρήση του ελαιολάδου). Με την γενίκευση αυτή εφεβρέθηκε ο όρος «Μεσογειακή Διατροφή» αποδίδοντάς της τα χαρακτηριστικά της αναγνωρισμένης για τα οφέλη της στην υγεία, κρητικής διατροφής.
Η Μεσογειακή Διατροφή ανακηρύχτηκε πέρυση από την UNESCO ως Άυλο Πολιτιστικό Αγαθό της Ανθρωπότητας. Κατά την 5η Σύνοδο της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της UNESCO, που πραγματοποιήθηκε στο Ναϊρόμπι της Κένυας, αξιολογήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2010, το αίτημα που υπέβαλε η Ελλάδα από κοινού με την Ισπανία, την Ιταλία και το Μαρόκο και αποφασίστηκε η εγγραφή της, στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας.
Η απόφαση αυτή, αναγνωρίζει την αξία της Μεσογειακής Διατροφής και την αποδοχή της από την κοινωνία και τους καταναλωτές, σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ορθά, καθίσταται ως ο πιο υγιεινός τρόπος διατροφής και καταξιώνεται ως φιλοσοφία και τρόπος ζωής, τον οποίο πρέπει να υιοθετήσουμε και να προωθήσουμε.
Το σύχρονο μήνυμα της Κρητικής διατροφής
Οι Κρητικοί διαμόρφωσαν την διατροφή τους και κατ’ επέκταση την κρητική κουζίνα, με βάση τα προϊόντα που μπορούσαν να εξασφαλίσουν από την ίδια τους την περιοχή, τα οποία ταυτόχρονα έδιναν τη δυνατότητα όχι μόνο για απλή επιβίωση, αλλά για πλήρη και ισοροπημένη διατροφή που είναι πλέον βέβαιο ότι συμβάλει στη σωστή ανάπτυξη του οργανισμού και την εξασφάλιση μακροβιότητας. Με απλούς, λιτούς και ευρηματικούς συνδιασμούς, η κρητική γαστρονομία δεν βασίζεται σε πολύπλοκες τεχνικές παρασκευής. αλλά στηρίζεται στα ίδια τα προϊόντα που χρησιμοποιούνται. Οι πρώτες ύλες είναι ατόφιες, απλές, σαφής, ξεκάθαρες και κυρίως γνήσιες και φυσικές. Τα πρωτογενή υλικά είναι σχεδόν πάντα εδώδιμα και εποχιακά. Στόχο αποτελεί πάντα, η μέγιστη αξιοποίηση τους και η ανάδειξη της ατομικότητας τους.
Στην σημερινή εποχή, η ανάγκη για κατανάλωση αγροτικών προϊόντων που διακρίνονται για την ασφάλεια και την ποιότητά τους είναι ιδιαίτερα έντονη. Έχει ξεπεραστεί το επίπεδο του να εννωούμε ένα τρόφιμο ποιοτικό, επειδή «κάποιος μας το είπε» ή επειδή είναι νόστιμο! Οι καταναλωτές απαιτούν, από όλους τους εμπλεκόμενους στη διατροφική αλυσίδα, την εφαρμογή όσο το δυνατόν υψηλών ποιοτικών προτύπων, έτσι ώστε να εξασφαλιστει η ασφάλεια, η υγιεινή και η θρεπτικότητα των παραγόμενων αγροτικών προϊόντων. Η έννοια ασφάλεια των τροφίμων αναφέρεται στην απαλλαγή τους από φυσικούς, βιολογικούς ή χημικούς κινδύνους και η έννοια υγιεινή των τροφίμων, αναφέρεται στην περιεκτικότητα τους σε ουσίες που συμβάλλουν καθοριστικά στην ανάπτυξη και στη θωράκιση του ανθρώπινου οργανισμού.
Η ανακάλυψη των ιδιαιτεροτήτων και των ευεργετημάτων του παραδοσιακού τρόπου διατροφής στην Κρήτη, σε παγκόσμιο επίπεδο, ήρθε να δέσει αρμονικά με τις συγχρονες απαιτήσεις και ανησυχίες του αναπτυγμένου κόσμου. Τα παγκόσμια διατροφικά σκάνδαλα των τελευταίων ετών σηματοδότησαν ραγδαίες αλλαγές στον αγροτοδιατροφικό τομέα. Τα κράτη υπό το βάρος αυτής της αναγκαιότητας εφαρμόζουν μια αυστηρή πλέον πολιτική, με κανόνες και θεσμούς που αφορούν:
στην παραγωγή υγιεινών και ασφαλών τροφίμων, στην προστασία του περιβάλλοντος,
στη διαβίωση των ζώων, στην ανθρώπινη εργασία και απασχόληση.
Οι παραγωγοί του πρωτογενούς τομέα, οι εταιρείες τυποποίησης και μεταποίησης της Κρήτης αλλά και αυτές που ανοίκουν στον κλάδο τροφίμων και ποτών αναγκάστηκαν για να έχουν θέση στην σύγχρονη αγορά, να ακολουθήσουν τον διαφενόμενο «μονόδρομο». Ικανοποιούν τις προσδοκίες των καταναλωτών με την εφαρμογή Συστημάτων Ποιότητας, άρρηκτα συνδεδεμένων με τα επιστημονικά δεδομένα, την έρευνα, τις ανάγκες της αγοράς, και τις φιλοπεριβαλλοντικές πρακτικές.
Την «κρητική δίαιτα ή «κρητική διατροφή» αποτελούν οι διατροφικές συνήθειες που απέκτησαν οι Κρητικοί διαμέσου των αιώνων, που ως λαός χαρακτηρίζονταν λιτοδίαιτος, κατατρεγμένος, επαναστάτης, τις περισσότερες φορές φτωχός και υπόδουλος. Οι κρητικές διατροφικές συνήθειες βασίζονται σε ότι παράγει η Κρητική γη. Άγρια χόρτα, βότανα, φρούτα, λαχανικά καθώς και στα παράγωγα της κτηνοτροφίας όπως τα τυροκομικά προϊόντα και το κρέας, μαγειρεμένα με κρητικό ελαιόλαδο. Η πολυδιάσταση της Κρητικής Διατροφής, συνθέτεται εκτός από τα τοπικά αγροτικά προϊόντα, και από το κλίμα, το έδαφος το αγροτικό τοπίο, από τις μέθοδους παραγωγής, τον πολιτισμό, την παράδοση, τα ήθη και έθιμα μας.
Το Κρητικό Διατροφικό Πρότυπο αποτέλεσε την γεννεσιουργό αιτία του όρου «Μεσογειακή Διατροφή» ο οποίος δημιουργήθικε από επιστήμονες διατροφολόγους την δεκαετία του ’80, προσπαθόντας να περιγράψουν κοινά χαρακτηριστικά, που κυριαρχούσαν στις διατροφικές συνήθειες των λαών της Μεσογείου και στα οποία θα μπορούσαν να αποδοθούν τα χαρακτηριστικά μιας «υγιεινής διατροφής». Οι επιστήμονες, προσπαθώντας να εξάγουν αποτελέσματα από τις ερευνες της εποχής συσχετίζοντας την διατροφή με την υγεία, διαπίστωσαν την υπεροχή της Κρητικής Διατροφής, η οποία έχει κάποια κοινά στοιχεία με άλλες, των Μεσογειακών χωρών. (κυρίως την χρήση του ελαιολάδου). Με την γενίκευση αυτή εφεβρέθηκε ο όρος «Μεσογειακή Διατροφή» αποδίδοντάς της τα χαρακτηριστικά της αναγνωρισμένης για τα οφέλη της στην υγεία, κρητικής διατροφής.
Η Μεσογειακή Διατροφή ανακηρύχτηκε πέρυση από την UNESCO ως Άυλο Πολιτιστικό Αγαθό της Ανθρωπότητας. Κατά την 5η Σύνοδο της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της UNESCO, που πραγματοποιήθηκε στο Ναϊρόμπι της Κένυας, αξιολογήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2010, το αίτημα που υπέβαλε η Ελλάδα από κοινού με την Ισπανία, την Ιταλία και το Μαρόκο και αποφασίστηκε η εγγραφή της, στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας.
Η απόφαση αυτή, αναγνωρίζει την αξία της Μεσογειακής Διατροφής και την αποδοχή της από την κοινωνία και τους καταναλωτές, σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ορθά, καθίσταται ως ο πιο υγιεινός τρόπος διατροφής και καταξιώνεται ως φιλοσοφία και τρόπος ζωής, τον οποίο πρέπει να υιοθετήσουμε και να προωθήσουμε.
Το σύχρονο μήνυμα της Κρητικής διατροφής
Οι Κρητικοί διαμόρφωσαν την διατροφή τους και κατ’ επέκταση την κρητική κουζίνα, με βάση τα προϊόντα που μπορούσαν να εξασφαλίσουν από την ίδια τους την περιοχή, τα οποία ταυτόχρονα έδιναν τη δυνατότητα όχι μόνο για απλή επιβίωση, αλλά για πλήρη και ισοροπημένη διατροφή που είναι πλέον βέβαιο ότι συμβάλει στη σωστή ανάπτυξη του οργανισμού και την εξασφάλιση μακροβιότητας. Με απλούς, λιτούς και ευρηματικούς συνδιασμούς, η κρητική γαστρονομία δεν βασίζεται σε πολύπλοκες τεχνικές παρασκευής. αλλά στηρίζεται στα ίδια τα προϊόντα που χρησιμοποιούνται. Οι πρώτες ύλες είναι ατόφιες, απλές, σαφής, ξεκάθαρες και κυρίως γνήσιες και φυσικές. Τα πρωτογενή υλικά είναι σχεδόν πάντα εδώδιμα και εποχιακά. Στόχο αποτελεί πάντα, η μέγιστη αξιοποίηση τους και η ανάδειξη της ατομικότητας τους.
Στην σημερινή εποχή, η ανάγκη για κατανάλωση αγροτικών προϊόντων που διακρίνονται για την ασφάλεια και την ποιότητά τους είναι ιδιαίτερα έντονη. Έχει ξεπεραστεί το επίπεδο του να εννωούμε ένα τρόφιμο ποιοτικό, επειδή «κάποιος μας το είπε» ή επειδή είναι νόστιμο! Οι καταναλωτές απαιτούν, από όλους τους εμπλεκόμενους στη διατροφική αλυσίδα, την εφαρμογή όσο το δυνατόν υψηλών ποιοτικών προτύπων, έτσι ώστε να εξασφαλιστει η ασφάλεια, η υγιεινή και η θρεπτικότητα των παραγόμενων αγροτικών προϊόντων. Η έννοια ασφάλεια των τροφίμων αναφέρεται στην απαλλαγή τους από φυσικούς, βιολογικούς ή χημικούς κινδύνους και η έννοια υγιεινή των τροφίμων, αναφέρεται στην περιεκτικότητα τους σε ουσίες που συμβάλλουν καθοριστικά στην ανάπτυξη και στη θωράκιση του ανθρώπινου οργανισμού.
Η ανακάλυψη των ιδιαιτεροτήτων και των ευεργετημάτων του παραδοσιακού τρόπου διατροφής στην Κρήτη, σε παγκόσμιο επίπεδο, ήρθε να δέσει αρμονικά με τις συγχρονες απαιτήσεις και ανησυχίες του αναπτυγμένου κόσμου. Τα παγκόσμια διατροφικά σκάνδαλα των τελευταίων ετών σηματοδότησαν ραγδαίες αλλαγές στον αγροτοδιατροφικό τομέα. Τα κράτη υπό το βάρος αυτής της αναγκαιότητας εφαρμόζουν μια αυστηρή πλέον πολιτική, με κανόνες και θεσμούς που αφορούν:
στην παραγωγή υγιεινών και ασφαλών τροφίμων, στην προστασία του περιβάλλοντος,
στη διαβίωση των ζώων, στην ανθρώπινη εργασία και απασχόληση.
Οι παραγωγοί του πρωτογενούς τομέα, οι εταιρείες τυποποίησης και μεταποίησης της Κρήτης αλλά και αυτές που ανοίκουν στον κλάδο τροφίμων και ποτών αναγκάστηκαν για να έχουν θέση στην σύγχρονη αγορά, να ακολουθήσουν τον διαφενόμενο «μονόδρομο». Ικανοποιούν τις προσδοκίες των καταναλωτών με την εφαρμογή Συστημάτων Ποιότητας, άρρηκτα συνδεδεμένων με τα επιστημονικά δεδομένα, την έρευνα, τις ανάγκες της αγοράς, και τις φιλοπεριβαλλοντικές πρακτικές.